Door Marcel van Stigt – Mocht Nederland weer eens bij een oorlog worden betrokken, reken dan niet op mij. De vroegere dienstplicht is aan mij voorbijgegaan. Ik heb nooit geleerd met geweren, mitrailleurs en handgranaten om te gaan. Dat heb ik overigens zelf afgedwongen.

Het is lang geleden, dus hoe kom ik hier op? Heel simpel. Ik stond op een receptie in een Purmerendse gelegenheid en sloot me aan bij een groepje mannen van mijn leeftijd. Ze haalden herinneringen op aan hun militaire dienst. Eén van hen vroeg waar ik mijn diensttijd had doorgebracht. ‘Nergens,’ antwoordde ik naar waarheid.

Als gesprekspartner was ik meteen niet meer interessant. Ik volgde hun al dan niet aangedikte avonturen nog even, maar zakte met mijn gedachten al snel weg naar de dag dat ik bij de keuring moest verschijnen.

Ik had er geen zin in. Niet om te worden gekeurd en al helemaal niet om ergens veertien maanden lang als soldaat rond te moeten huppelen. Ik was net van school af en wilde aan het werk. De dreigende dienstplicht vormde voor veel werkgevers een ernstige belemmering om personeel aan te nemen, en daarom kwam het mij allemaal niet uit.

Wel had ik mezelf voorgenomen om, als ik er dan toch aan zou moeten geloven, iets leuks van mijn militaire dienst te maken. In de keuken werken leek me wel wat. Alles beter dan uitputtende marsen, duizelingwekkende stormbanen en stomvervelende schietoefeningen.

Eenmaal in de kazerne waar ik werd verwacht werd mijn stemmig er niet beter op. Een behoorlijk autoritaire en zelfvoldane officier hield in een zaal een inleidend praatje en vertelde hoe fantastisch het is om je land te mogen dienen. Tussendoor liet hij zich ontvallen dat er ‘ook van die types zijn die in de keuken willen werken’. Met een schamper lachje en geringschattende blik keek hij zijn gehoor aan.

Had ik toen maar een geweer gehad en leren schieten.

Het kleine restje goede wil dat ik nog in reserve had was in één keer opgesoupeerd. Het gehele leger kon me gestolen worden. Uiteindelijk sloeg ik genadeloos toe tijdens de ogentest.

Ik moest van een paar meter afstand letters van een bord aflezen, net als bij de opticien. Toen al kampte ik met een slecht zicht, maar voor de zekerheid maakte ik het een stuk erger. Ingespannen turend vertelde ik de arts dat ik alleen maar vage strepen zag.

Of dat de doorslag heeft gegeven, weet ik niet, maar de brief die ik twee weken laten ontving bracht goed nieuws: goedgekeurd, maar buitengewoon dienstplichtig. Ik hoefde me niet in de een of andere kazerne te melden. Alleen als er weer eens iemand op het idee zou komen de wereld te veroveren en Nederland en passant op de route mee te nemen, zou ik telefoon en brievenbus wat nadrukkelijker in de gaten moeten houden.

De dienstplicht is al lang geleden afgeschaft. Nederland heeft een beroepsleger. Daarom ben ik definitief uit beeld geraakt. Tenminste, daar ga ik voor het gemak vanuit.

---

Marcel van Stigt (1961) is journalist en (tekst)schrijver. Hij schrijft levensverhalen voor particulieren (Zie http://marcelvanstigt.nl/) en webteksten voor ondernemers (zie http://prettigleesbaar.nl/). Het menselijke verhaal staat bij hem centraal.