Afgelopen lente heeft de organisatie van Waterlands Orgelfestijn moeten besluiten om de geplande concertreeks voor deze zomer af te lasten. Maar dit jaar laten zij ons niet onbetuigd. Met twee online uitzending op Internet uit de Grote Kerken van Oosthuizen en Edam kun u genieten van twee prachtige instrumenten uit het Nederlandse orgellandschap.
Grote Kerk Oosthuizen
Woensdagavond 12 augustus om 20:00 uur zal Willem Poot het orgel van de Oosthuizener Grote Kerk bespelen. Willem zal de gespeelde werken vooraf toelichten en tevens wijzen op bijzonderheden in de muziek.
Het orgel in Oosthuizen is gestemd in de ‘compromisloze’ kwart middentoon. Compromisloos omdat bepaalde intervallen onmiddellijk worden afgestraft wanneer deze niet juist worden gebruik en die men niet zal ‘horen’ op een gelijkzwevend gestemd instrument. Componisten van oude muziek wisten deze eigenschappen van de middentoon goed te gebruiken.
Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van dissonanten in oude muziek. Het orgel in Oosthuizen leent zich hiervoor uitstekend, de middentoonstemming is zelfs noodzakelijk om het nut van deze dissonanten volledig uit te buiten. Denk eens in een c samen met een cis of een Fis-groot akkoord waarbij de ais geen ais is maar een bes of een B-groot (dis is een es). Dat klinkt overdonderend en dat lost dan op in een akkoord van ontroerende zuiverheid. Chromatiek is ook iets wat je moet hebben gehoord op een middentoon instrument.
Verder is de klank werkelijk bijzonder en de akoestiek maakt het helemaal compleet. Immers de stijl van het orgel moet wel samenvallen met de gebruikte stemming. Een zeer geliefd instrument, en niet alleen binnen de landsgrenzen.
Datum: 12 augustus 2020 20:00 uur.
Grote Kerk Edam
Woensdagavond 19 augustus om 20:00 zijn wij te gast in de Grote Kerk van Edam. Peter van der Zwaag zal dan het zeer inspirerende Barend Smit / Verhofstad-orgel bespelen.
Het orgel heeft een zeer mooie klank, alleen al de prestant 8 solo te horen is waarlijk geen straf. Een helder prestantenkoor, fluiten die de oren strelen en trompetgeschal. Ieder jaar horen wij organisten weer lovend spreken over het orgel.
Dit jaar kunt u niet genieten van het prachtige interieur wandelend door kerk vooraf aan het concert. Tijdens de uitzending zullen wij enkele beelden van het interieur laten zien.
Het orgel is gestemd in de temperatuur volgens Werkmeister welk meer muzikale ‘vrijheden’ geeft dan de middentoon uit Oosthuizen. Maar omdat ook bij Werkmeister niet alle toonafstanden gelijk zijn, als bij de huidig gebruikelijke gelijkzevende stemming, klinken sommige intervallen wat ‘kruidiger’ (de heftige dissonante intervallen die de middentoon kent zeg maar getemperd) en andere weer zuiverder dan de gelijkgestemde orgels, muziek in bepaalde toonsoorten zal dan ‘zuiverder’ klinken.
Datum: 19 augustus om 20:00
Beide concerten, 12 augustus Oosthuizen en 19 augustus Edam, zijn online vrij te beluisteren en te bekijken op Facebook en YouTube en een online bijdrage voor de onkosten wordt gewaardeerd. De programma’s maken zij kort voor uitzending bekend op Facebook en YouTube.